Mevzuat Türü: Tebliğ
Mevzuat adı: Asansör Periyodik Kontrolleri için Yetkilendirilecek A Tipi Muayene Kuruluşlarına Dair Tebliğ
Mevzuat Çıkış Yeri: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
Resmi Gazete Tarihi: 01.08.2016 Resmi Gazete Sayısı: 29788
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, asansörlerin periyodik kontrolü için Bakanlık tarafından yetkilendirilen A tipi muayene kuruluşlarında görevlendirilecek olan muayene elemanlarının veya muayene elemanı adaylarının belgelendirilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, muayene elemanlarının belgelendirilmesi için ilgili meslek odasınca veya TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akredite olan personel belgelendirme kuruluşu tarafından yürütülecek belgelendirme faaliyetlerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ, 3/6/2011 tarihli ve 635 sayılı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 7 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğde geçen;
- a) A tipi muayene kuruluşu: Asansörlerde periyodik kontrol ve muayene konularını içerecek şekilde TS EN ISO IEC 17020 standardı kapsamında akredite olan Türkiye’de yerleşik özel veya kamu kuruluşunu,
- b) Bakanlık: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,
- c) Belgelendirme: Başvuru, değerlendirme, karar, yeniden değerlendirme ve belgenin kullanımı dâhil olmak üzere muayene elemanı veya adayının sertifikalandırılmasına ilişkin yürütülen tüm faaliyetleri,
ç) İlgili meslek odası: TMMOB Makina veya Elektrik Mühendisleri Odasını,
- d) Muayene elemanı: Asansör periyodik kontrolünü gerçekleştiren kişiyi,
- e) Periyodik kontrol: Asansörün güvenli ve işletme yönünden uygun çalışıp çalışmadığına dair yılda bir defa yaptırılacak olan muayeneyi,
- f) TÜRKAK: Türk Akreditasyon Kurumunu,
ifade eder.
Genel esaslar
MADDE 5 – (1) Belgelendirme kuruluşunun TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akreditasyonunda TÜRKAK tarafından ekte yer alan program içeriği esas alınır.
(2) İlgili meslek odası ekte yer alan program içeriğine göre hazırlanan ve Bakanlık tarafından onaylanan metoda uygun olacak şekilde belgelendirme faaliyetlerini yürütür.
(3) İlgili meslek odasınca Bakanlık onayına sunulmayan metoda göre muayene elemanlarına verilen belgeler Bakanlık tarafından kabul edilmez.
(4) Onaylanan belgelendirme metodu kapsamında ilgili meslek odası tarafından yürütülen belgelendirme faaliyetleri Bakanlık tarafından denetlenir ve uygunsuzluk tespiti durumunda verilen onay geri çekilir.
(5) Akredite edilen belgelendirme kuruluşunun faaliyetlerine ilişkin şikâyetler Bakanlık tarafından TÜRKAK’a iletilir.
Yürürlük
MADDE 6 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.
Tebliğin Eki
EK
ASANSÖR PERİYODİK KONTROLLERİNDE GÖREVLENDİRİLECEK MUAYENE PERSONELİ İÇİN BELGELENDİRME PROGRAMI
- AMAÇ
Bu programın amacı, 15/7/2015 tarihli ve 29417 mükerrer 2 nci sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Periyodik Kontrolleri İçin Yetkilendirilecek A Tipi Muayene Kuruluşlarına Dair Tebliğ (SGM: 2015/24) kapsamında belgelendirilmek üzere ilgili meslek odasına veya TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş olan belgelendirme kuruluşuna müracaat eden muayene elemanının veya muayene elemanı adayının eğitiminin, yeterliliğinin, çalışma alanının ve bilgi düzeyinin tanımlanması ile başvuruların değerlendirilmesi, sınavların yapılması ve değerlendirilmesi, muayene elemanının veya muayene elemanı adayının belgelendirilmesi veya yeniden belgelendirilmesi ve belgelendirme yöntemi ile ilgili bütün esasları belirlemektir.
- KAPSAM
Bu program, Asansör Periyodik Kontrolleri İçin Yetkilendirilecek A Tipi Muayene Kuruluşlarına Dair Tebliğ (SGM: 2015/24) ve bu Tebliğ çerçevesinde yapılacak belgelendirme faaliyetlerini kapsar.
- EĞİTİM
Bu Tebliğ yürürlük tarihine kadar Bakanlık tarafından yetkilendirilen A tipi muayene kuruluşlarınca görevlendirilen muayene elemanlarının veya bu Tebliğ yürürlük tarihi itibarıyla ilk kez görevlendirilecek olan muayene elemanı adaylarının söz konusu belgelendirme kapsamında gerçekleştirilecek olan yazılı sınav öncesi eğitime katılım sağlamaları zorunludur.
3.1. EĞİTİMİN İÇERİĞİ
| EĞİTİMİN ADI
|
EĞİTİMİN SÜRESİ |
| Akreditasyon Standardı Eğitimi (TS EN ISO IEC 17020 Uygunluk Değerlendirmesi – Çeşitli Tiplerdeki Muayene Kuruluşlarının İşletimi İçin Şartlar) | 4 saat
|
| Mevzuat Eğitimi (Asansör Yönetmeliği, asansör periyodik kontrolleri ile ilgili Yönetmelik ve Tebliğ, ilgili imar mevzuatı ve benzerleri.) | 6 saat |
| Kontrol Listeleri Eğitimi
Elektrik Tahrikli Asansörler İçin Kontrol Listesi Eğitimi (4 Saat) Hidrolik Tahrikli Asansörler İçin Kontrol Listesi Eğitimi (4 Saat) |
8 saat |
| Standart Eğitimi (TS EN 81-1 +A3, TS EN 81-2 +A3, TS EN 81-70, TS EN 81-58, TS EN 81-20, TS EN 81-50, TS EN 81-80 ve diğer ilgili standartlar) | 8 saat |
| Temel Elektrik Eğitimi (Topraklama ve benzerleri.) | 2,5 saat |
| Temel Hidrolik Eğitimi | 1 saat |
| Periyodik Kontrollerde Kullanılan Ölçüm Donanımları Eğitimi | 0,5 saat |
| Periyodik Kontroller İçin İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi | 1 saat |
| Muayene Elemanının Davranışı ve Meslek Etiği Eğitimi | 1 saat |
3.2. EĞİTİMİN SÜRESİ
Asansör periyodik kontrollerinde görevlendirilecek olan muayene elemanına veya muayene elemanı adayına yönelik toplamda 4 günlük (32 saatlik) belgelendirme eğitimi verilir. Yazılı sınava girecek olan tüm adaylar bu eğitimi almak zorundadırlar.
3.3. DÖNEM İÇERİSİNDE EĞİTİME ALINACAK MUAYENE ELEMANI VE/VEYA MUAYENE ELEMANI ADAYI SAYISI
Düzenlenecek olan eğitimlerde bir sınıfta/derslikte en fazla 30 kişilik katılımcıya eğitim verilir.
- EĞİTİME KATILIM ŞARTLARI
4.1. ÖĞRENİM DURUMU
Başvuru sahibi muayene elemanının veya muayene elemanı adayının makina veya elektrik veya elektrik-elektronik veya mekatronik alanlarında mühendislik/teknoloji fakültelerinden birinde yükseköğrenimini tamamlamış olması gerekir.
- EĞİTİCİ İÇİN ŞARTLAR
Eğiticinin; asansör muayene, gözetim, test, belgelendirme ve/veya sektörel alanda en az 5 yıllık iş tecrübesine sahip olması gerekir.
- SINAV
6.1. YAZILI SINAV
6.1.1. Muayene elemanı veya muayene elemanı adayı, 30 adet teorik ve 4 adet görsel sorudan oluşturulan yazılı sınava tabi tutulur. Yazılı sınav, eğitimi veren ilgili meslek odası veya TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu tarafından yapılır.
6.1.2. Yazılı sınav 100 puan üzerinden değerlendirilir. Yazılı sınavdan 70 puan veya üzerinde puan alınması durumunda muayene elemanı veya muayene elemanı adayı başarılı olarak kabul edilir. Yazılı sınavdan başarılı olan muayene elemanına veya muayene elemanı adayına Yazılı Sınav Başarı Belgesi düzenlenir.
6.1.3. Yazılı sınav neticesinde başarı sağlayamayan muayene elemanına veya muayene elemanı adayına eğitime katılım sağlamadan 18 ay içerisinde bir kez daha yazılı sınava girme hakkı verilir.
6.1.4. YAZILI SINAV SORULARI VE PUANLARININ KONULARA GÖRE DAĞILIMI
| KONU | SORU SAYISI | PUANI |
| Akreditasyon Standardı Eğitimi
(TS EN ISO IEC 17020 Uygunluk Değerlendirmesi – Çeşitli Tiplerdeki Muayene Kuruluşlarının İşletimi İçin Şartlar) |
2 | 4 |
| Mevzuat Eğitimi
(Asansör Yönetmeliği, Asansör Periyodik Kontrolleri ile ilgili Yönetmelik ve Tebliğ, ilgili imar mevzuatı ve benzeri.) |
8 | 16 |
| Kontrol Listeleri ve Standart Eğitimi
(TS EN 81-1 +A3, TS EN 81-2 +A3, TS EN 81-70, TS EN 81-58, TS EN 81-20, TS EN 81-80 ve diğer ilgili standartlar) |
16 | 32 |
| Temel Elektrik ve Hidrolik Eğitimi | 2 | 4 |
| İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi | 2 | 4 |
| Görseller (Kontrol listeleri ve Standartlar)
(TS EN 81-1 +A3, TS EN 81-2 +A3, TS EN 81-70, TS EN 81-58, TS EN 81-20, TS EN 81-80 ve diğer ilgili standartlar) |
4 | 40 |
6.2. UYGULAMALI SINAV
6.2.1. Muayene elemanı veya muayene elemanı adayının, yazılı sınav sonrası Muayene Elemanı Başarı Belgesine geçiş sağlayabilmek amacıyla uygulamalı sınava girmesi zorunludur. Yazılı sınavda başarı sağlayan muayene elemanının veya muayene elemanı adayının Yazılı Sınav Başarı Belgesi düzenleme tarihinden itibaren 18 ay içerisinde uygulamalı sınava girme hakkı saklı kalır. Bu süre zarfında muayene elemanı veya muayene elemanı adayı uygulamalı sınav için kendi isteği doğrultusunda Yazılı Sınav Başarı Belgesi ile birlikte ilgili meslek odasına veya TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş belgelendirme kuruluşuna başvuru yapar.
6.2.2. Muayene elemanı veya muayene elemanı adayının uygulamalı sınava katılım sağlayabilmesi için, Yazılı Sınav Başarı Belgesi düzenleme tarihinden önce veya sonra en az 100 adet asansörün periyodik kontrolüne katılım sağladığını kanıtlayan belgeleri ilgili meslek odasına veya TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş belgelendirme kuruluşuna sunması gerekir. Aksi takdirde muayene elemanı veya muayene elemanı adayı uygulamalı sınava alınmaz.
6.2.3. Muayene elemanı adayının asansör periyodik kontrolüne katılımı, muayene elemanının yanında en fazla 1 aday muayene elemanı olacak şekilde gerçekleştirilir.
6.2.4. Uygulamalı sınav 100 puan üzerinden değerlendirilir. Uygulamalı sınav neticesinde 70 puan veya üzerinde puan alınması durumunda muayene elemanı veya muayene elemanı adayı başarılı olarak kabul edilir.
6.2.5. Uygulamalı sınav; Asansör Periyodik Kontrolleri İçin Yetkilendirilecek A Tipi Muayene Kuruluşlarına Dair Tebliğ (SGM: 2015/24) Ek-I veya Ek-II’sinde yer alan periyodik kontrol listelerinde bulunan her bir bölümde kırmızı ve sarı renkli bilgi etiketleri kapsamında tanımlanmış olan kontrol maddeleri esas alınarak gerçekleştirilir ve bu çerçevede bir değerlendirme yapılır.
6.2.6. UYGULAMALI SINAV ALANLARININ VE PUANLARININ DAĞILIMI
| ELEKTRİK TAHRİKLİ ASANSÖRLER İÇİN | HİDROLİK TAHRİKLİ ASANSÖRLER İÇİN | |||
| ETİKET TÜRÜ | KIRMIZI | SARI | KIRMIZI | SARI |
| KONTROL MADDESİ SAYISI | 26 | 24 | 24 | 26 |
| PUANI | 2 | 2 | 2 | 2 |
| PUAN DEĞERİ | 52 | 48 | 48 | 52 |
| TOPLAM PUAN DEĞERİ | 100 | 100 | ||
6.2.7. İlgili mevzuatta ve/veya standartlarda herhangi bir değişiklik söz konusu ise belge yenileme aşamasında muayene elemanı uygulamalı sınava yeniden tabi tutulur. Aksi takdirde belge yenileme başvurusu yapan muayene elemanı uygulamalı sınava alınmaz. Geçekleştirilmesi durumunda uygulamalı sınav her bir belge yenileme aşamasında bir öncekine göre farklı tahrik sistemi ile tanımlanan asansör üzerinde yapılır.
6.2.8. Muayene elemanı veya muayene elemanı adayı; en az 100 adet asansörün periyodik kontrolüne katılım sağladığını kanıtlayan belgeleri Yazılı Sınav Başarı Belgesi düzenleme tarihinden itibaren 18 ay içerisinde belgelendirme kuruluşuna sunması ile birlikte yapılan uygulama sınavında başarılı olamaması durumunda söz konusu belgelendirme için yeniden başvuru yapması gerekir.
6.3. SINAV YERİ VE DÜZENİ
6.3.1. Yazılı sınava katılım sağlayan muayene elemanı veya muayene elemanı adayı, sınav salonunda tek sıra oturma düzeni içerisinde yerleştirilir. Yazılı sınav, sınav süresi boyunca görevlendirilen sınav gözetmenlerinin kontrolü altında yapılır ve sınavın başlangıcından bitişine kadar sınav görüntüsü kayıt altına alınır. Söz konusu sınav görüntüleri bir sonraki belge yenileme tarihine kadar muhafaza edilir ve talep edilmesi durumunda Bakanlığa sunulur.
6.3.2. Uygulamalı sınav ilgili meslek odasının veya TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş belgelendirme kuruluşunun kendi bünyesinde bu amaçla kurulum sağladığı model asansör/asansörler üzerinde veya ilgili mevzuat gereği tüm yasal tedbirlerin alındığı ve sorumlusu ile sözleşme yapıldığı asansör/asansörlerde gerçekleştirilir.
6.4. SORU BANKASI
Yazılı sınava ilişkin soru bankası ilgili meslek odası veya TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu tarafından hazırlanır ve her takvim yılı başında elektronik ortamda ve yazılı olarak Bakanlık ile paylaşılır.
6.5. SINAV SÜRESİ
6.5.1. Yazılı sınav süresi 90 dakikadır.
6.5.2. Uygulamalı sınav süresi, bu programın 6.2.5. ve 6.2.6. maddelerinde tanımlanan gerekliliklere göre ilgili meslek odası veya TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu tarafından belirlenir.
6.6. SINAV GÖREVLİLERİ İLE İLGİLİ ŞARTLAR
6.6.1. Yazılı sınavın gerçekleştirileceği sınav salonunda en az iki gözetmen görevlendirilir. Yazılı sınavda gözetmen olarak yer alacak görevlilerinin aşağıdaki şartları karşılamaları gerekir:
- Lisans mezunu olmak.
- Sınavın gerçekleştirileceği dilde yeterli düzeyde yazılı ve sözlü iletişim kurabilme becerisine sahip olmak.
- Sınav değerlendirmesini yapabilecek yetkinliğe sahip olmak.
- Sınav faaliyetlerinde pratik uygulama deneyimine sahip olmak.
6.6.1.1. Yazılı sınav sonuçları sınav gözetmenleri tarafından değerlendirilir.
6.6.2. Uygulamalı sınavda gözetmen (sınav yapıcı) olarak yer alacak görevli, asansör muayene, gözetim, test, belgelendirme ve/veya sektörel alanda en az 3 yıllık iş tecrübesine sahip olması gerekir.
6.7. SINAV MATERYALLERİ
6.7.1. Yazılı sınav materyalleri aşağıdakilerden oluşur:
- Sınav Soruları.
- Sınav Cevap Kâğıdı.
- Sınav Yoklama Formu.
- Sınav Tutanak Formu.
- Gözetmen Değerlendirme Raporu.
- Var ise destek yansıları.
- Kurşun kalem ve silgi.
6.7.2. Uygulamalı sınav materyalleri aşağıdakilerden oluşur:
- Periyodik kontrol listeleri.
- Ölçüm donanımları.
- Kişisel koruyucu donanımlar.
- Sınav Yoklama Formu.
- Gözetmen Değerlendirme Raporu.
6.8. BELGE YENİLEME AŞAMASI İÇİN SINAV ŞARTLARI
6.8.1. Belge yenileme amacıyla başvuru yapan Muayene Elemanı Başarı Belgesine sahip muayene elemanı, belgelendirme şartlarında değişiklik olmaması durumunda asgari 2 günlük (Mevzuat ve standart eğitimi), belgelendirme şartlarında değişiklik olması durumunda ise söz konusu değişikliğin içeriğine bağlı olarak 2 ilâ 4 gün arasında planlanan belge yenileme eğitimine katılır ve bu eğitime ilişkin kayıtlar ile 5 yıllık geçerli belge süresi içerisinde muayene elemanı olarak yapmış olduğu 100 adet asansör periyodik kontrolüne ilişkin kanıtları ilgili meslek odasına veya TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş belgelendirme kuruluşuna sunar. Kanıt olarak sunulan bu belgelerde asansörlerin kimlik numarası, asansörlerin periyodik kontrol tarihleri ve A tipi muayene kuruluşun onaylı yazısı yer alır.
6.8.2. Belge yenileme başvurusunda bu programın 6.2.7. maddesinde belirtildiği üzere ilgili mevzuatta ve/veya standartlarda herhangi bir değişiklik yapılmaması durumunda sadece yazılı sınav uygulanır. Yazılı sınav 100 puan üzerinden değerlendirilir. Yazılı sınavın sonucunda 70 puan veya üzerinde puan alınması durumunda muayene elemanı başarılı olarak kabul edilir ve kendisine ait olan belge yeni yasal geçerlilik süresini kapsayacak şekilde düzenlenir.
- BELGELENDİRME
7.1. BELGE DÜZENLEME
Yazılı sınav ve uygulamalı sınavdan başarılı olan muayene elemanına veya muayene elemanı adayına ilgili meslek odası veya TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu tarafından Muayene Elemanı Başarı Belgesi düzenlenir.
İlgili meslek odasınca veya TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş belgelendirme kuruluşunca gerçekleştirilen uygulama sınavından başarılı olan muayene elemanı veya muayene elemanı adayının, yazılı sınavdan da başarılı olduğunu gösteren belgeleri/sertifikaları sunması durumunda, ilgili meslek odası veya TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu tarafından Muayene Elemanı Başarı Belgesine geçiş işlemleri tamamlanır.
7.2. GÖZETİM
Belge düzenleme tarihi itibarıyla ikinci yılın sonunda ilgili meslek odası veya TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu tarafından gözetim faaliyeti gerçekleştirilir. Belgeli muayene elemanının, belge düzenleme tarihi itibarıyla gözetim tarihine kadar geçen süre içerisinde en az 60 adet asansörün periyodik kontrolüne katılım sağladığını ilgili meslek odasına veya TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş belgelendirme kuruluşuna ispatlaması gerekir.
7.3. YENİDEN BELGELENDİRME
Belgeli muayene elemanının, Asansör Periyodik Kontrolleri İçin Yetkilendirilecek A Tipi Muayene Kuruluşlarına Dair Tebliğ (SGM: 2015/24)’in 9 uncu maddesi dördüncü fıkrası gereği 5 yıl içerisinde en az 100 adet asansörün periyodik kontrolüne katılım sağladığını ispatlaması ve yazılı sınavdan başarılı olması durumunda sahip olduğu Muayene Elemanı Başarı Belgesinin geçerlilik süresi yenilenir.
Belge sahibi muayene elemanı belge yenileme başvurusunu, belge en son geçerlilik tarihinden 3 ay önce ilgili meslek odasına veya TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş belgelendirme kuruluşuna yapar.
7.4. BELGE SÜRESİ
Yazılı Sınav Başarı Belgesinin geçerlilik süresi 18 aydır. Bu süre zarfında Muayene Elemanı Başarı Belgesini almak için belirlenmiş olan şartların sağlanamadığı durumlarda, başvuru sahibi tüm haklarını kaybeder. Başvuru sahibi, belgelendirme sürecini yeniden başlatabilmek için ilk kez belgelendirmede istenen şartları sağlar.
Muayene Elemanı Başarı Belgesinin geçerlilik süresi 5 yıldır. Muayene Elemanı Başarı Belgesi süresinin bitiminden önce yeniden belgelendirme şartlarını karşılayarak yeniden belgelendirme geçişini sağlayamayan muayene elemanı tüm haklarını kaybeder. Bu durumda başvuru sahibi yeniden ilk kez belgelendirmede istenen şartları sağlamak zorundadır.
7.5. BELGENİN ASKIYA ALINMASI VE/VEYA GERİ ÇEKİLMESİ
7.5.1. Muayene Elemanı Başarı Belgesi düzenleme tarihi itibarıyla gözetime kadar geçen sürede her yıl için en az 20 adet asansörün periyodik kontrolüne katılım sağladığını belgelendirme kuruluşuna ispatlayamayan muayene elemanının belgesi 60 işgünü süre ile askıya alınır. Bu süre sonunda söz konusu katılımın ispatlanamaması durumunda belge geri çekilir.
7.5.2. Muayene Elemanı Başarı Belgesi sahibi olan muayene elemanının belgeyi kötü amaçla, yanıltıcı bir biçimde kullandığı tespit edildiğinde ya da muayene elemanı hakkında bildirilen şikâyetin değerlendirilmesi sonrasında aleyhinde Bakanlık veya ilgili mahkemelerce bir karar alındığında ya da muayene elemanının kendi talebiyle ya da söz konusu belge üzerinde oynandığının tespiti durumunda ilgili meslek odası veya TS EN ISO IEC 17024 standardına göre akredite edilmiş belgelendirme kuruluşu tarafından Muayene Elemanı Başarı Belgesi geri çekilir.
